Achterblijven na suïcide

Deze keer wil ik het hebben over een zwaar en beladen onderwerp, namelijk: achterblijven na suïcide/zelfdoding.

Iedereen kent wel verhalen vanuit de media van mensen die overleden zijn door zelfdoding. Maar er zijn ook heel veel mensen die dit van dichterbij hebben meegemaakt, en die een familielid, vriend(in) of kennis hierdoor zijn verloren.

Zoals velen wellicht weten, heb ik dit meerdere keren in mijn leven meegemaakt. Enkele keren betrof het een kennisje en groepsgenootje uit mijn opname periode. En helaas ben ik hieraan ook twee hartsvriendinnen verloren.

En hoe ga je dan als achterblijver verder met je leven nadat je zoiets ingrijpends hebt mee moeten maken?

Ik kan alleen voor mezelf spreken wanneer ik zeg: niet..

Je overleeft het, maar van écht verder gaan met je leven is geen sprake. Dit is in mijn ogen dan ook onmogelijk. Want er is wel echt iets vanbinnen kapot gegaan wat ook niet te repareren of op te lossen valt, en je leven is voorgoed anders wanneer degenen die je zo liefhad zo plotseling uit je leven zijn weggerukt. Dus van verder gaan met je leven is geen sprake omdat je ineens een heel ander soort leven leid dan wat je in de jaren ervoor leidde.

En ik denk dat het ook wel veel scheelt of er goede 'nazorg' is geweest direct nadat je een dierbare bent verloren aan zelfdoding.

In mijn geval is hier geen sprake van geweest. Nee, sterker nog: steeds wanneer ik aangaf behoefte te hebben om erover te praten, werd mij de mond gesnoerd. Werd eroverheen gepraat of werd ik genegeerd. En wanneer ik verdrietig was en moest huilen, moest ik de rest van de dag doorbrengen achter gesloten deuren.

Hierdoor werd mij de mogelijkheid ontnomen om mijn rouwproces op een 'goede manier' aan te kunnen gaan. En werd dit proces ernstig verstoord, verdrongen, afgestraft.

Hierdoor bleef ik ermee zitten en kon ik niet verder komen in mijn rouwproces.

Ik merk dit vooral aan hoe heftig de sterfdata en geboortedagen van mijn twee vriendinnen nog altijd voor mij zijn. En daarnaast het feit dat beiden nog steeds dagelijks in mijn gedachten erg aanwezig zijn.

Aan de hele fijne dromen die ik vaak heb waarin ze nog leven, om dan vervolgens bij het ontwaken steeds opnieuw weer door het intense verdriet heen te gaan wanneer de realiteit doordringt dat het maar een droom was en dat ze niet meer leven, en ze steeds opnieuw weer een beetje sterven.

Zeer recentelijk ben ik begonnen met rouwbegeleiding. Ik was hier voor mezelf nu echt aan toe om ermee aan de slag te kunnen gaan.

Ook al is het al sinds 07-11-2009 en 21/22-07-2011 geleden dat ze overleden zijn. Verlies draag je met je mee, en al helemaal wanneer het een zo tragisch overlijden was.

Weet je, mensen maken zo vaak opmerkingen als:
*Je moet het loslaten en verder gaan met je leven.
*Het is al jaren geleden gebeurd, kom op
*Heb je dat nou nog steeds niet verwerkt?
*Blijf niet zo hangen in het verleden, maar kijk vooruit

En nu ik begonnen ben met rouwbegeleiding, krijg ik ook te horen:
*Hoe gaat het met de verwerking?
*Succes met de therapie en het verwerken

Als eerste is het geen therapie waar ik mee bezig ben, en als tweede is het ook geen verwerken van rouw, maar het verweven van rouw en verlies met mijn huidige leven.

 Persoonlijk ben ik van mening dat je een verlies niet kan verwerken. Dan zou het immers betekenen dat je ontkent dat diegene heeft geleefd en het achter je laten alsof er niks gebeurd is. Mijn insteek van de rouwbegeleiding, is om te leren mijn verlies en verdriet te verweven met mijn huidige leven. Leren leven naast de dood.

Leven wat ook nooit meer zo kan worden als toen mijn vriendinnen nog leefden. Ondanks mijn situatie waar ik toen in zat, kon ik nog wel onbezonnen plezier hebben, écht lachen, genieten.

Als ik nu fotos kijk uit die tijd, zie ik hoe blij ik ben en hoe mijn ogen meelachen. Dat plezier, die échte vreugde is verdwenen. Nooit heb ik meer op dat niveau gelachen en genoten.

Sinds zij overleden zijn, zit er achter mijn lach altijd dat grote verdriet, die enorme leegte, een donker gat, een kapot hart.

Ik kan me niet meer zo druk maken om bepaalde dingen in het leven omdat veel er voor mij niet meer toe doet. Als je zoiets groots en levensveranderends heb moeten meemaken in je leven, lijkt zoveel in het leven maar nietszeggend, onbenullig, onbelangrijk.

Ik merk dat ik hier voor mezelf best weleens tegenaan loop in relaties/contacten met andere mensen. En dat ik mezelf best weleens kan ergeren wanneer iemand zich over een bepaald onderwerp zo enorm druk maakt alsof er niks belangrijkers bestaat in het leven dan dat, terwijl het voor mij zo'n nietszeggend en onbelangrijk iets is.

Ik kan dan denk ik best ongeïnteresseerd overkomen naar de ander, terwijl het misschien voor hen wel een heel belangrijk iets is. Het lukt me dan ook niet om daarin mee te gaan op hun niveau van denken en me in te beelden alsof het voor mij ook iets heel belangrijks is of om erover te blijven praten met ze. En hier voel ik me soms best wel rot over naar de ander toe.

Nog iets wat ontzettend moeilijk voor me is, is relaties aan te gaan met mensen. Vriendschappen op te leren bouwen, leren vertrouwen, een band op te bouwen.

Toch probeer ik hier heel hard mee aan de slag te gaan, en heb ik inmiddels best wat nieuwe vriendinnen leren kennen. Met enkelen van hen ben ik bezig om een wat hechtere band aan te leren gaan wat ik afgelopen jaren niet heb gekund. De angst om nog meer vriendinnen te verliezen waarmee ik een hechte band zou hebben, houdt me vaak tegen om een heel diepe band aan te durven gaan terwijl ik het echt heel graag zou willen. Ik loop hierin zo vaak vast. De wil is er echt, maar mijn angst is ook zo ontzettend groot waardoor ik mij vaak toch terughoudend en afwachtend op stel. Hierin kom ik mijn onmacht zo tegen. 

En wat hierin dus totaal niet helpend is momenteel, is dat een vriendin waarmee ik afgelopen jaren geleerd heb een diepere en hechtere band aan te gaan, bezig is om uit te zoeken of ze in aanmerking kan komen om haar leven te beëindigen door middel van euthanasie.

Het grote verschil met mijn overleden vriendinnen, is dat dit wel van te voren al bekend is. Maar hoe ga je met zoiets zwaars en verdrietigs om terwijl je al eerder te maken had met zulke zware verliezen? Hoe kan je je er nu op voorbereiden dat je mogelijk weer een vriendin  moet gaan kwijtraken aan de dood?

Ik weet oprecht niet wat nu het beste is om te doen. Alles in mij schreeuwt om nu alvast uit haar buurt te blijven om straks de ergste pijn en verdriet voor te kunnen zijn. Maar tegelijkertijd zou ik zo graag nog zoveel mogelijk mooie en fijne herinneringen met haar willen maken zodat ik straks hierop kan terugkijken wanneer ze er niet meer zal zijn.

En eerlijk?? Ik weet oprecht niet waar ik nu het beste aan doe. Wat het 'handigst' is voor mezelf om hier niet aan onderdoor te gaan, en in die hele diepe put te belanden. Natuurlijk is ook dit onderwerp van gesprek met de rouwbegeleiding, en hoop ik hierin handvatten te vinden hoe je jezelf hier zo best mogelijk op kan voorbereiden.

Rouwen heeft zo ontzettend veel vormen. En met elk gesprek komt er nog meer naar boven toe tot nu toe.

Ik heb nog maar enkele keren rouwbegeleiding gehad nu, maar ik merk al dat er wat 'lucht' komt en ruimte ontstaat in mijn hoofd. Het is goed om nu stapje voor stapje alles te 'reconstrueren' en met haar samen door te nemen.

Voor mijn gevoel leer ik nu wat te ordenen in mijn hoofd. Woorden te geven aan de gevoelens die ik ervaar rondom het verlies. En het voelt goed om hiermee bezig te zijn, een nieuwe stap in mijn proces.

Afscheid nemen wanneer er geen afscheid meer te nemen valt, dit valt me tot nu toe het zwaarst.. het is niet overdreven wanneer ik zeg dat ik na haar overlijden echt nog jarenlang het gevoel had dat ze ineens in de kamer zou staan en zou zeggen: ik heb ze goed te pakken gehad hè? Ik was helemaal niet dood maar ik was 'gewoon' ergens ondergedoken.

Wanneer de jaren verstrijken, vervliegt uiteindelijk ook deze valse hoop. En toch.. het blijft zo onwerkelijk.

Wanneer je elkaar zo door en door kent, elkaars woorden aanvult, elkaar op dezelfde momenten een berichtje stuurt, en de band met elkaar zo ontzettend hecht is en dit valt zomaar weg van het 1 op andere moment, dan wordt je verscheurd.

Het vreet je op als je met zo'n groot verdriet rondloopt, en er blijft een leeg gat achter vanbinnen in je. Een gat wat nooit opgevuld kan worden omdat er gewoonweg niemand die plek kan innemen.

Wat ik best wel moeilijk vind, is dat er zo'n groot taboe heerst rondom zelfdoding. Mensen weten vaak niet wat ze kunnen zeggen of doen en zwijgen daarom vaak maar. Natuurlijk is dit ook echt een heel zwaar en beladen onderwerp en je hoeft echt niet eens perse iets te zeggen hierover tegen iemand die hieraan een dierbare is verloren.

Het verhaal kwijt te kunnen, of zomaar even een knuffel of een arm om de schouders, een kaartje of berichtje doen al wonderen.

Wat ik zelf wel als heel erg helpend ervaar, is het contact wat ik nog altijd heb met de ouders van 1 van mijn overleden vriendinnen. En zij waarderen het ook enorm dat ik regelmatig even een mailtje stuur of een appje of wanneer ik weer een fotobewerking van hun dochter heb gemaakt en ze deze van mij krijgen.

Het gevoel: ik ben niet de enige die haar mist! En het kunnen praten over haar, anekdotes met elkaar te delen zowel grappige anekdotes als verdrietige verhalen. Gezamenlijk kenden wij haar en dit zorgt op de een of andere manier toch voor een verbinding met elkaar.

Ik vind het belangrijk om een klein inkijkje te geven in hoe het voor mij is als achterblijver van mensen die zijn omgekomen door zelfdoding. Omdat dit een stille worsteling is die continue aanwezig is in mijn leven, en die mij echt heeft getekend...

Misschien dat het wat verduidelijking kan brengen wanneer ik afstandelijk of zelfs ongeïnteresseerd overkom en weinig uit mezelf contact zoek met je. Ik hoop zo erg dat ik mag leren hoe ik een hechtere band aan kan gaan ondanks mijn enorme angst om opnieuw zulke grote verliezen mee te moeten maken. Tot die tijd wil ik je om wat geduld en begrip vragen, weet dat ik hard aan de slag ben om hierin verbetering aan te kunnen brengen. En dat ik echt heel graag een diepere connectie met je wil opbouwen wanneer je dit ook wilt.